Hakem Rehberi
International Journal of Economics, Politics, Humanities & Social Sciences – IJEPHSS (e-ISSN: 2636-8137) makale değerlendirme süreci Dergipark sistemi üzerinden gerçekleştirilmektedir. Sistemden gönderilen bir makalenin değerlendirilmesi için aşağıdaki adımların takip edilmesi gerekmektedir:
1. Kullanıcı adı ve şifrenizle giriş yapınız.
2. Üst menüde International Journal of Economics, Politics, Humanities & Social Sciences – IJEPHSS seçerek giriş yapınız.
3. Sol taraftaki “Süreçteki Makaleler” butonunu tıklayınız.
4. Açılan sayfada değerlendirmeniz istenen makalenin ismini, durumunu göreceksiniz. Makale adına tıklayınız.
5. Yeni açılan sayfada makaleyi değerlendirmeyi kabul edip etmediğiniz sorulmaktadır. Kabul etmek için yeşil kısımda bulunan “Değerlendirmek İstiyorum” butonuna tıklamanız gerekmektedir.
6. Değerlendirmeyi kabul ettikten sonra diyalog kısmında yer alan “Değerlendirme Sürümü” başlığına tıklayarak makale dosyasını indirebilirsiniz. Aynı sayfada yer alan “Formu Doldur ve Gönder” linkine tıklayarak makaleyi değerlendirebilirsiniz.
7. Formun tamamını doldurduktan sonra “Kaydet ve Bitir” butonunu tıklamanız gerekmektedir.
8. Üzerinde düzeltme yaptığınız ek dosya var ise DOSYA EKLE-GÖNDER kısmından sisteme yükleyebilirsiniz.
Hakemlerin Görev ve Sorumlulukları
• Objektiflik: İncelemeler objektif olarak yapılmalıdır. Hakemler, olabilecek her türlü kişisel önyargının farkında olmalı ve bir makaleyi incelerken bunu hesaba katmalıdır. Hakem, kararını destekleyici değerlendirmelerini açıkça ifade etmelidir.
• Editöryal Karara Katkı: Hakem değerlendirmesi, editöre editoryal kararlar vermede yardımcı olur ve yazara makaleyi geliştirme fırsatı sunar. Bu açıdan bir makaleyi inceleme konusunda kendini yetersiz hisseden veya kısa sürede incelemeyi tamamlayamayacağını düşünen bir hakem hakemlik davetini kabul etmemelidir.
• Gizlilik: İncelenmek üzere dergiye ulaşan tüm makaleler, gizli tutulmalıdır. Hakemler, makale hakkındaki incelemeleri veya bilgileri kimseyle paylaşmamalı veya yazarlarla doğrudan iletişime geçmemelidir. Çalışmada yer alan bilgiler, yazarın açık yazılı izni olmadan bir hakem tarafından kendi araştırmasında kullanılmamalıdır. Akran değerlendirmesi yoluyla elde edilen ayrıcalıklı bilgi veya fikirler gizli tutulmalı ve kişisel kazanç için kullanılmamalıdır.
• Araştırma ve Yayın Etiği İhlalleri Konusunda Hassasiyet: Hakemler, makaledeki olası etik konulara karşı dikkatli olmalı ve bunları editöre rapor etmelidir.
• Çıkar Çatışması: Hakemler, yazarlar veya makalelerin bağlı olduğu kurumlarla ilişkilerinden kaynaklanan olası çıkar çatışmaları olan bir makaleyi incelemeyi kabul etmemelidir.
Hakeme Atıf Talebi: Bir hakem, bir yazarın, hakemin (veya onların ortaklarının) çalışmasına atıflar içermesini önerirse, bu, hakemin atıf sayısını artırmak veya çalışmalarının görünürlüğünü artırmak amacıyla değil gerçek bilimsel nedenlerle olmalıdır.
Hakemlik Süreci
Baş editör; yazarlar, editörler ve hakemler arasında çıkar çatışmasına izin vermez. Hakem atama konusunda tam yetkiye sahiptir. Bu yetkisini editör yardımcıları ile de paylaşabilir.
Hakemlerin değerlendirmeleri objektif olmalıdır. Hakem süreci sırasında hakemlerin aşağıdaki hususları dikkate alarak değerlendirmelerini yapmaları beklenir:
• Makale yeni ve önemli bir bilgi içeriyor mu?
• Öz, makalenin içeriğini net ve düzgün bir şekilde tanımlıyor mu?
• Yöntem bütünlüklü ve anlaşılır şekilde tanımlanmış mı?
• Yapılan yorum ve varılan sonuçlar bulgularla kanıtlanıyor mu?
• Alandaki diğer çalışmalara yeterli referans verilmiş mi?
• Dil kalitesi yeterli mi?
Hakemler yapacakları değerlendirmelerde sorulan sorulara Evet – Hayır – Çekimser cevaplarından birisini vermelidirler. Makalenin yayınlanabilir kararı alması için hakemlerin soruların tümüne Evet cevabı vermesi gerekmez. Ancak değerlendirme formunda özellikle Çekimser ya da Hayır cevabı verilen kısımlarla ilgili ve yazara bunların dışında kalan önerilerini “Yazara Not” bölümünde en az 150 kelimelik bir açıklama ile gerekçelendirmesi talep edilir.
Hakemler değerlendirme formunu doldurduktan sonra aşağıdaki kararları alabilmektedir:
– Yazıda büyük oranda değişiklikler gerekmektedir (Major Revizyon).
– Yazıda az sayıda düzeltme gereklidir (Minor Revizyon).
– Yazı yayına uygun değildir (Ret).
– Yazı bu haliyle yayınlanabilir (Kabul).
Hakem raporlarından biri olumlu, diğeri olumsuz olduğu takdirde, yazı, üçüncü bir hakeme gönderilir. Yazıların reddi için tek hakem raporu yeterlidir ancak kabul edilmesi için en az iki hakem raporu gereklidir. Hakem raporlarından bir tanesi “Kabul” veya “Minör Revizyon” diğeri “Majör Revizyon” ise ve editörün görüşü makalenin kabulü yönündeyse yazar düzeltmeleri yaptıktan sonra çalışma tekrar aynı hakeme gönderilir. Major Revizyon raporu olan hakemin görüşüne göre makale reddedilir veya 3. hakeme yollanabilir.
Hakemler, daha fazla rehberlik almak veya herhangi bir ihlale yönelik kuşkusunu iletmek için DergiPark mesajlar kısmı üzerinden editörle iletişim kurabilirler. Buradaki yazışmalar yazarlar tarafından görülmemektedir.
Alan araştırması veya veri analizine dayanan makalelerin verileri, makaledeki analizlerin sağlıklı bir şekilde değerlendirilmesi için hakem tarafından editörden talep edilebilir. Dergi editörü de bu hususta yazarla iletişime geçerek verileri hakeme iletir.
Hakemlerin araştırma, yazarlar ve/veya araştırma fon sağlayıcıları ile ilgili herhangi bir çıkar çatışması olmamalıdır. Bir çıkar çatışması olması öngörüldüğünde hakem, yayın kuruluyla bağlantıya geçip olası bir çıkar çatışması durumunu belirtmesi gerekmektedir. COPE tarafından yayınlanan Çıkar Çatışması Çerçevesi, meydana gelebilecek çıkar çatışmalarında dikkate alınacaktır.
Hakemler, inceledikleri makalelerin verilerinden basımından önce faydalanamazlar ya da bu verileri başkalarıyla paylaşamazlar.
Dergide değerlendirme yapan hakemlerin isimleri açıklanmaz/yayınlanmaz.
Hakemler, gönderilen makalelere ilişkin tüm bilginin, makale yayınlanana kadar gizli kalmasını sağlamalı ve yazar tarafında herhangi bir telif hakkı ihlali ve intihal fark ederlerse editöre raporlamalıdırlar.
Hakem, makale konusu hakkında kendini vasıflı hissetmiyor ya da zamanında geri dönüş sağlaması mümkün görünmüyorsa, editöre bu durumu bildirmeli ve hakem sürecine kendisini dahil etmemesini istemelidir.
Değerlendirme sürecinde editör hakemlere gözden geçirme için gönderilen makalelerin, yazarların özel mülkü olduğunu ve bunun imtiyazlı bir iletişim olduğunu açıkça belirtir. Hakemler ve yayın kurulu üyeleri başka kişilerle makaleleri tartışamazlar. Hakemlerin kimliğinin gizli kalmasına özen gösterilmelidir.
Hakemlik süreci ile ilgili olarak yaşanabilecek sorunlarda, bizimle editor@ijephss.com e-posta adresi üzerinden iletişime geçebilirsiniz.